Graaiers

 

Van oudsher wordt graaien niet op prijs gesteld. Nu wil het geval dat in de Nederlandse maatschappij door alles en iedereen (sorry, ik moet even generaliseren) met groot gemak gegraaid wordt. Denk aan exorbitante beloningen, niet af willen zien van wachtgeldregelingen op grond van moraal en fatsoen, het gedoe over allerlei beloningen bij bankiers, de nooit verklaarde sterke toename van kosten door de invoering van de euro. (In plaats van een gulden-teken werd bijna overal een euro teken geplaatst). Vooral de overheid trok fel van leer hiertegen. Allerlei maatregelen werden voorgesteld en ingevoerd en waren bedoeld om dit allemaal tegen te gaan, maar leidden ertoe dat men probeerde om door de mazen van het net te kruipen om zo de regels te ontgaan. Zo veel mogelijk vormen van oneerlijke geldtoeëigening werden tegengegaan. Opgelost zou men denken. Nou, dat valt nog te bezien. Want als je het mij vraagt, zitten wij fiscalisten met zijn allen te slapen. Daarom bij deze mijn wake-up call: Let nu eens op, op wie er gestemd wordt en let nu eens op wat voor draconische fiscale wetsvoorstellen er ingediend worden. Of nog erger: ingevoerd worden. De kruip door sluip door politiek en regelgeving komt steeds vaker voor en wij stonden erbij en keken ernaar. Dat hebben we bijvoorbeeld laten gebeuren met de maatregelen op boetegebied: gevolg exorbitant hoge boeten voor belastingplichtigen en adviseurs, bevoegdheden voor de fiscus (denk aan de versterkingsmaatregelen inzake invordering bij het bodemvoorrecht), allerlei idiote lokale belastingen waarvan geen enkele gek begrijpt waar dat voor geheven wordt behalve dan om de plaatselijke schatkist te vullen. Tenzij u dagelijks hoort van bovendijkse en binnendijkse heffingen. Ik niet in ieder geval en ik zit toch echt op een 150 hemelsbreed van een dijk vandaan. En nu, ik durf het haast niet meer te vertellen: we zijn er weer ingetuind bij de vele wijzigingen die de rentebetalingen in het kader van belastingen hebben ondergaan in het verleden. Probeer maar eens verschillende berekeningen te maken en zie hoe onredelijk het voorstel uitpakt. Ooit bijvoorbeeld een aangifte ingediend over 2010, voorlopige aanslag in 2012 terug ontvangen en in 2013 gecorrigeerd bij de definitieve aanslagregeling? Dan moet wel rente betaald worden vanaf 1 januari 2011, terwijl we eerst (in dit geval eind) 2012 geld terugkregen. En let op: we gaan er weer intuinen als we niet oppassen, want het rentetarief in de vennootschapsbelasting wordt verhoogd naar 8%! De politiek is zeer geslepen: dergelijke wetsvoorstellen komen altijd als iedereen het erg druk heeft met andere wetsvoorstellen (met andere woorden de focus is ergens anders) en men weet inmiddels dat er meer mensen niet dan wel kunnen lezen en het onderwijs wordt daar nog niet echt op aangepast. Prinses Laurentien was zo gek nog niet toen zij het tegengaan van analfabetisme promootte. Op het moment waarop zij dat deed, vroeg ik mij af hoe dat kon voorkomen in Nederland. Domme vraag weet ik nu. Want het blijkt maar weer eens dat zelfs universitair geschoolden niet of niet nauwkeurig genoeg lezen. Of moeten we toch meer worteltjes eten op straffe van een goede leesbril? Het is echter nog niet te laat: maak massaal kabaal bij de politiek dat dit toch echt iedere grond mist en de redelijkheid ver te boven gaat. En misschien nog een andere suggestie van mijn kant: voor wetgeving moet je niet alleen juristen hebben, maar bij fiscale wetgeving ook een paar rekenwonders. Anders wordt het geld zo uit je zak geklopt. Of houdt de politiek zijn mond om later zelf de zakken te kunnen vullen? U kent het spreekwoord toch: wie zwijgt, …Dus als ik niks hoor, neem ik aan dat …

 

Column: Commissieleed/Oogjes dicht en snaveltjes toe

Met enige regelmaat stelt het ministerie van Financiën een commissie in. Meestal gebeurt dat omdat men nieuwe ideeën wil hebben hoe de belastingheffing anders zou moeten of kunnen worden ingericht. Vaak worden allerlei kenniskrachtige creatievelingen bij elkaar gezet als denktank. Zij mogen hun fantasie erop loslaten, mits aan bepaalde randvoorwaarden wordt voldaan. Aangezien veelal aan alle voorgedragen oplossingen de voorwaarde wordt verbonden dat de uitkomst budgettair neutraal moet zijn, met andere woorden je mag alles bedenken als het maar geen geld kost of nog beter geld oplevert, is het niet zo dat de fantasie geheel de vrije loop wordt gelaten. Daarnaast vergt het veel rekenwerk en modellen maken, uitwerken of uittesten, dus wordt aan een commissie een groep superrekenaars (de econometristen onder ons) toegevoegd. Deze commissie gaat hard aan het werk. Er wordt veel vergaderd, veel gedacht, voorgesteld en uitgewerkt en onder hoge druk een lijvig en indrukwekkend rapport gepubliceerd. Vele commissies zijn in het verleden ingesteld en even zovele voorstellen zijn door hen gedaan. Met veel tamtam worden de resultaten bekend gemaakt en dan? Dan maar hopen dat de gedane voorstellen worden overgenomen in wetgeving. Het is dat laatste waar het mij nu om gaat. Is er ooit wel eens iemand geweest die het effect van een dergelijke commissie heeft gemeten? Die heeft afgewogen wat de maatschappelijke kosten van een dergelijke commissie zijn? Die heeft gekeken hoeveel procent op welke termijn wordt omgezet of overgenomen in wetgeving? Bij mijn weten niet publiekelijk. Dat vind ik jammer. Als de belastingdienst het liefst zou zien dat alles open en bloot moet – Nederland is immers een vrij land -  en dus mogen we elkaars WOZ-waarde van de woning kunnen nagaan op korte termijn, wordt de rechtspraak liefst openbaar (voor sommigen zou dit weleens het einde van het opstarten van een procedure kunnen betekenen als men beseft dat de privacy op straat ligt), waarom wordt dit dan niet bekend gemaakt?

Neem nu als voorbeeld een vrij recente commissie, de Commissie van Dijkhuizen. Deze commissie heeft in juni 2013 een rapport gepubliceerd over wijzigingsvoorstellen voor de inkomstenbelasting en toeslagen. Gegeven de beperking van budgetneutraliteit heeft deze commissie een serieuze poging gedaan wijzigingsvoorstellen ter verbetering te presenteren. Ik zal me om mij moverende redenen over de inhoud van het rapport niet uitlaten, behoudens één opmerking: uit het rapport blijkt op geen enkele wijze waarop het percentage dat in aanmerking moet worden genomen voor de heffing in box 2 gebaseerd is. In mijn opinie zou dit voorstel er zo maar toe kunnen leiden dat het percentage in box 2 en box 3 naar beneden zou kunnen worden bijgesteld, terwijl eenzelfde opbrengst wordt gegenereerd.

Het rapport heeft veel aandacht gekregen (zowel positief als negatief, maar het was aandacht en daar ging het om) en wat doet ons bellefleurtje: die verkondigt daags na verschijning van het rapport dat de wetgever niet voornemens is op korte termijn zulke wijzigingen door te voeren. Oftewel, leuk dat jullie een rapport hebben geschreven, maar flikker het maar in deze la bij alle andere geschriften die in het verleden gepubliceerd zijn.

Er is dus een hoop werk voor de violen gedaan, zo lijkt het. Laat de minister van Financiën van mij één ding aannemen: Het principe van oogjes dicht en snaveltjes toe en ga nu maar lekker slapen werkt alleen bij kleine kinderen die erin tuinen. Het getuigt mijns inziens niet van diplomatiek gedrag, iets wat ik van hem wel had verwacht. Ik zou hem daarom willen vragen: doe ogen en oren wijd open, behoed u voor prematuur kabaal en laat de regering en het parlement zijn werk doen!

 

Nederland (Belasting)paradijs?

Het woord paradijs doet mij denken aan een paradijselijk stukje aarde. En ik kan het weten want ik ben zelf geboren op een dergelijk paradijselijk eiland op deze aarde. Aantrekkelijk om zijn vele faciliteiten: veel zon, prachtige stranden en zee, geweldige temperaturen, heerlijk ontspannen sfeer en voor sommigen een waar fiscaal paradijs. Met stomme verbazing heb ik dan ook kennis genomen van het feit dat Nederland een belastingparadijs zou zijn. De link tussen belastingen en Nederland kan ik nog leggen, maar een paradijs? Sorry, als ik iemand hiermee beledig, maar dat heb ik hier helaas niet mogen ervaren. Maar als ik om mij heen kijk, zou het zo maar kunnen dat anderen daar anders over denken. Laten we enkele situaties de revue laten passeren.

1. De vele buitenlanders (als ik de krant mag geloven vallen daaronder in ieder geval een aantal Bulgaren en Polen) die gebruik maken van onze riante toeslagenregeling. Heerlijk toch, je schrijft je in in een flat, je zit er nooit, bent dus formeel woonachtig op dat adres en toucheert handenvol geld aan toeslagen terwijl je feitelijk elders verblijft.

2. De staatssecretaris van Financiën die al geruime tijd wist dat er gefraudeerd werd met toeslagen, maar dat niet meldde aan de Tweede Kamer. Hij heeft het een paar dagen heel moeilijk gehad, wachtte zwetend af of de Kamer zijn handelen wel zou pikken, kreeg een debat met bagger over zich heen waar de honden geen brood van lusten, maar mag toch staatssecretaris blijven. Volgens sommigen weliswaar beschadigd maar toch. Als straks zijn politieke loopbaan voorbij is, weet ik bijna zeker dat er op hem een prachtige functie ligt te wachten met een honorarium dat zeker niet zal aansluiten bij de Balkenende-norm. Onder het motto: als je niet meer betaalt, kun je geen goede krijgen. En welke eigenschappen je hem ook toedicht: een volhouder was het en de aanhouder wint immers?

3. Veel ziekenhuizen en zorgverleners hebben veel te hoge bedragen gedeclareerd. Dat heeft geleid tot veel te hoge zorgpremies. Wordt dat geld teruggevorderd? Volgens mij niet. De belastingbetaler heeft betaald in het verleden en blijft betalen, want er ontstaat een gat en dat moet gedicht worden.

4. Wist u dat het uitmaakt wat je voor een verrichting ontvangt of de vergoeding op grond van de basisverzekering of uit de aanvullende verzekering moet komen? Aanvullend wil zeggen in het aan mij bekende geval een vergoeding van € 150 voor een verrichting in plaats van € 37,50. Zo in de zak van de zorgverlener. Paradijselijk toch?

5. En dan hebben we het nog niet gehad over de hoge winsten die grote ondernemingen behalen. Daar vloeit bitter weinig van terug in de Nederlandse schatkist, helaas. Of zorgverzekeringsmaatschappijen die zelf 5 miljoen winst maken, terwijl de bestuurders 12 miljoen vangen. Terwijl het eigen risico opnieuw zal worden verhoogd en de zorgpremie vermoedelijk ook.

6. Misschien een kleinminpuntje is het initiatief-wetsvoorstel voor een parkeerbelasting per minuut. Scheelt gemeenten handenvol geld, omdat ze nu per tijdvak geld ontvangen. Voor reeds bestaande parkeerautomaten geldt een riante overgangsregeling. En als dat voorbij is? Wedden dat dan allerlei andere tarieven fors verhoogd worden om een eventueel gemeentelijk tekort te dekken? Voor de makers van parkeerautomaten zorgt de belasting hier voor een paradijselijke situatie: er komt flink geld in het laatje.

7. Dan een boekje open over het wel en wee van de belastingdienst. Dat loog er niet om. Boekencontroles die niet uitgevoerd kunnen worden wegens gebrek aan mankracht. Aangiften en bezwaren de nog steeds ongecontroleerd worden weggestempeld als de tijd begint te dringen. Negatieve aangiften omzetbelasting die klakkeloos worden uitgekeerd zonder gecontroleerd te worden op juistheid. De afhankelijkheid van bestanden van de Kamer van Koophandel. Ook zo’n instantie waar je je vraagtekens van het nut erbij zet maar daarover

misschien een andere keer. Belastingwetgeving die niet of niet goed werkbaar is en voor meerderlei uitleg vatbaar. Blind vertrouwen na gemaakte afspraken, zelfs als tegen beter weten in bekend is dat informatie van derden erop wijst dat dit ten onrechte is.

Ik kom terug bij het begin van mijn verhaal: voor wie is Nederland nu een (belasting)paradijs?  Ik stel vast: voor mij niet. En wellicht voor u ook niet. Of ….. heb ik mij vergist? Is het toch niet een heel aardig (belasting)paradijs: Hoe gekker het er fiscaal aan toe gaat, hoe leuker ik het vind. Hoe meer werk er is. Hoe meer er contact moet zijn tussen bestuur en aangeslotenen van het NIBA. Hoe meer de cursussen bezocht zullen worden. Hoe vaker we zullen borrelen, met elkaar eten onder het overleg. Dat zou gezellig zijn. Voor mij staat in ieder geval vast dat ik in staat ben om regelmatig mijn paradijselijk geboorteland te bezoeken dankzij de Nederlandse belastingwetgeving en de heisa die daar soms over gemaakt wordt. Bovendien heb ik dan uiteindelijk tijd over, want aan mijn huwelijk hoef ik tijdelijk niet te werken. Mijn echtgenoot werkt zich dan namelijk een slag in de rondte als fiscalist. Of u het dan een (belasting)paradijs vind laat ik graag aan u over, maar een beetje paradijselijk vind ik het toch wel. Zeker als de zon schijnt, de temperatuur zodanig is dat ik eindelijk mijn winterjas uit kan laten, de staatssecretaris een leuke fiscale uitspatting doet, is mijn dag niet meer stuk te krijgen en waan ik mij toch echt even in een paradijs.

 

De boot gemist bij modern koningschap?

Het kan u niet ontgaan zijn: voor het eerst sinds lange tijd hebben we een koning. En zoals altijd als er een nieuw persoon aan het bewind komt, ontlokt dat bij de betrokkene vaak een stukje wijziging van de koers. Dat zie je meestal al op een eerder tijdstip: de media nemen allerlei interviews af en vragen de betrokkene ernaar. Een andere invulling noemen we dat. En onze kersverse koning heeft in zijn toespraak bij de aanvaarding van zijn ambt duidelijk aangegeven dat hij een andere invulling aan het koningschap zal geven, zij het dat hij heeft aangegeven bepaalde waarden die hij van huis uit heeft meegekregen te koesteren en te gebruiken dan wel voort te zetten. Maar hij heeft ook aangegeven dat als het parlement aangeeft een ceremonieel koningschap te willen, hij daar geen bezwaar tegen zal maken. Zijn taak is wat hem betreft ook niet geschikt als duobaan, want: er is maar één koning en dat is koning Willem-Alexander. Het NRC Handelsblad heeft bij een stuk gewijd aan onze nieuwe koning de opmerking geplaatst dat koning Willem-Alexander zijn ambt met liefde en trots zal vervullen, maar wel van 9 tot 5. Hij wil er namelijk ook nog zijn voor zijn gezin. Een prima voornemen dat helemaal past in deze tijd. Veel erefuncties zullen dan ook vervallen. Ze moeten immers verenigbaar zijn met zijn nieuwe functie, maar bovendien heeft een dag maar 24 uur. Een beetje mens heeft 8 uur slaap per dag nodig en dus blijft er maximaal 16 uur per dag over om te werken. Een beetje koning reist best veel. Ook dat kost tijd en vermoeit.

 

Allerlei mensen nemen de vrijheid een schrijven te richten aan de koning en stellen hem dan allerlei vragen of doen hem allerlei voorstellen of suggesties. De meesten hebben dat vooraf gedaan, maar ik ben zo vrij om dat achteraf te doen. Ik denk namelijk dat onze vorst een klein beetje de boot heeft gemist bij de invulling van zijn moderne koningschap. Of misschien wel gehaast door zijn niet vooraf geënsceneerde uitstapje bij DJ Armin van Buuren de boel een beetje in de war schopte, in tijdnood kwam en het volgende over het hoofd zag.

Een oplettende collega wees mij namelijk erop dat alle dwangbevelen tot op heden in naam der koningin werden uitgeschreven. Blijkbaar ziet hij in bepaalde situaties niet of zeer late belastingbetalingen met dwangbevelen als gevolg.

Dat zou vanaf heden aangepast moeten zijn: in naam des Konings dus.

Ik zou graag meedenken met de efficiëncy die koning Willem-Alexander in acht zou kunnen en wellicht ook moet nemen. Want hoe valt het nu te rijmen, dat een koning onschendbaar is, niet deelneemt aan de vorming van een regering, maar wel verantwoordelijk is voor het innen van belastinggelden. Dat kun je toch niet de moderne invulling noemen van omzet genereren zoals dat al jaren bij advieskantoren en in sommige gevallen ook voor de belastingdienst van toepassing is. Hij kan toch nooit politiek verantwoordelijk worden gesteld voor de schatkist? Logisch nagedacht zou die bal moeten liggen bij de betrokken minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem.  Maar ja, hoe regel je dat als hij net op zijn post zit, amper het ministerie van Financiën van binnen heeft bekeken en voorzitter wordt bij de groep EU-ministers? Die man heeft zijn handel al vol aan dit alles, los van alle brandjes die hij moet blussen over omvallende banken, salarissen van aangetrokken topmensen á raison van € 550 000, de Balkenende-norm voor iedereen doorvoeren en ook hij aangegeven heeft een gezin te hebben en dat te koesteren?

Tja, mag ik het zeggen? Zorg voor een goede bemanning op de Groene Draeck, zodat U lekker op het dek kan toezien of alles goed gaat. De beste stuurlui staan aan wal, dus daar laten we gerechtsdeurwaarders en dergelijke voor uitrukken als het mis gaat. En weet U het echt niet meer, meer dan even aan (tegen alle regels van het protocol in) bij een onbewoond eiland.  Geniet van de rust en de ruimte en denk even niet aan die dwangbevelen. Maar mis de boot huiswaarts niet. Nederland verwacht (veel van) U.

Rianne Kavelaars-Niekoop

Voorzitter Stichting NIBA

Politiek gekakel

 

 

 

Politiek gekakel

De kippen in den Haag bereiden zich voor op Pasen. Dan hoeven ze namelijk geen ei te leggen, want de chocoladepaaseieren liggen er al.  Ik weet het heel zeker, want alle voortekenen wijzen daarop. Waar denk ik dan zoal aan?  Aan heel veel, zoals bijvoorbeeld aan de volgens minister van Financiën niet hoog genoemde beloning van de nieuwe topman van onze nationale SNS-bank (€ 550 000 zakgeld per jaar) enerzijds en daar direct tegenover stellende dat de gemiddelde salarissen bij banken en financiële instellingen veel te hoog zijn anderzijds, maar misschien denk ik nog wel het meest aan het gesloten woningmarktakkoord. Hoeveel borrels moet je achterover slaan om zoiets wanstaltigs te kunnen bedenken? Ik ben geneigd om te roepen dat je zelfs als je ladderzat bent je in het algemeen hier niet toe in staat zult zijn, maar in onze politieke arena is dat met vlag en wimpel gelukt. Bravo, onze toekomstige koning kan trots zijn op zijn regering! Waar ik mij nu zo druk om maak? Om het volgende.

Nog geen jaar geleden wordt met veel tam tam bekend gemaakt dat de financiële malaise op de woning markt effectief zal worden aangepakt. Er mogen geen leningen groter dan 106% van de koopprijs worden afgesloten en op termijn moeten deze terug naar 100%. Verder moet de lening binnen een termijn van 30 jaar (360 maanden) annuïtair worden afgelost. De hele woning- en hypotheekmarkt schrok zich een ongeluk en kwam volledig stil te liggen. Enige geruststelling was op zijn plaats: voor reeds bestaande hypotheken gold een overgangsregeling, mits daarvan de eerste stappen gezet zouden zijn vóór 1 april 2013. De termijn was erg krap, maar verlenging tot bijvoorbeeld 1 juni 2013 was onmogelijk. Er werd onder meer geschermd met afspraken binnen de Europese Unie, hetgeen eigenlijk erop neerkwam dat werd gezegd: koppen dicht allemaal.

Maar de lente is in aantocht en dus moeten de kippen van stok. Een stel zeer gewichtige kippen uit den Haag hebben behoorlijk lang gebroed en laten nu vol trots hun broddelwerkje zien: Je kunt niet één, maar zelfs twee leningen voor de aankoop van een woning krijgen. De ene lening met een looptijd van (maximaal) 30 jaar zorgt ervoor dat 50% van de hypothecaire schuld wordt afgelost. In vergelijking met andere hypothecaire leningen niets bijzonders, waarbij recht bestaat op hypotheekaftrek voor de inkomstenbelasting. De andere lening kent een langere looptijd dan 30 jaar en kan worden gebruikt om de ontbrekende 50% van de eerste lening af te lossen. Belangrijkste kenmerken: geen hypotheekrente-aftrek en hogere lasten op termijn. Onduidelijk is of over deze lening ook NHG wordt verkregen.

Bedoeling van dit hele gebeuren: de woningmarkt een duwtje in de rug geven en in het bijzonder de startersmarkt op weg helpen. Dat ze iemand een ongeneeslijke hernia trappen, wordt niet opgemerkt. Dat je de eerste bank nog moet gaan vinden die bereid is om hieraan mee te werken, wordt er niet bij verteld.  Maar dan het allerergste: is dit nu zo’n baanbrekende oplossing voor de woningmarkt? Geloof mij maar, bij dit zootje kippen heeft een waardeloze haan gezeten. Zonder dit akkoord had ik ook zelf naar een bank kunnen gaan en vragen om een tweede lening. Daarvan was de rente zeker weten ook niet aftrekbaar. En daarvan had je ook met zekerheid kunnen voorspellen dat geen financiële instelling zich hieraan zomaar zal wagen als er nog zoveel onduidelijk is.

Tja wat nu? Ik zou even wachten. Er komt namelijk nieuw politiek gekakel. Deze maand nog, heeft de minister van Financiën beloofd. Daarin geeft hij tekst en uitleg. En weet je wat ik nu het spannendst vind? Ik ben zo benieuwd wat voor mooi paasei er over enkele weken bij mijn bord ligt.

 

 

Terug bij af of happy together?

 

De veranderdrift van sommige bewindslieden kent geen grenzen. Dit lijkt in het bijzonder te gelden voor bewindslieden die op Financiën de scepter zwaaien. Vaak zien ze het uiteindelijk effect van hun hande-lingen niet eens, want eer de maatregelen goed en wel zijn ingevoerd, is de vier-jaarstermijn van het kabinet alweer voorbij. Al een aantal jaren heb ik de indruk dat de bewindslieden hetzij door bijzondere wetgeving hetzij door grotere veranderdrift willen opvallen. Zeg maar het pad uitstippelen voor de carrière daarna, want ook daar blijkt veel om te doen. Staatssecretaris Koning heeft destijds de Tweeverdieners-wetgeving binnen geloodst en een complete herziening van de Belastingdienst doorgevoerd. Staatssecretaris Vermeend heeft diepe indruk gemaakt met zijn voorstellen voor herziening voor de inkomsten-belasting die uiteindelijk uitmondden in de Wet IB 2001. Bij staatssecretaris de Jager lag de focus op lastenverlichting in het bijzonder voor ondernemers en staats-secretaris Weekers heeft zijn pijlen gezet op veranderingen in de marge tot het grote werk gaat komen: het eindrapport van de Commissie Dijkhuizen. Nou ja, in de marge? Daar kunnen mis-schien ook wat vraagtekens bij gezet worden. De relatief kleine aanpassingen voor het eigen woningregime hebben tot grote consternatie op de huizenmarkt geleid. Niks meer verkoop van huizen, vlot trekken van de bouw etc. De markt ligt compleet stil. Banken willen de termijn voor hypotheekrente-aftrek het liefst verlengen naar 40 jaar, want zij zien de bui al hangen: er zouden grote verliezen afgeboekt moeten worden. Inmiddels is ook bekend dat op een restschuld bij de eigen woning een torenhoge rente in het verschiet zit. Gevolg: aanverwante branches voelen de klappen ook. De verhoging van de omzet-belasting heeft even tot een dip geleid en wat dat verder gaat be-tekenen, is nog maar de vraag.

En nu is met een beetje geluk de autobranche de klos: de fiscale bijtelling moet eerlijker verdeeld worden. De arbeidsmarkt zal zeker niet aantrekken, want ook daar is veel te doen met ontslagver-goedingen, vaste/flexibele contracten enz. Dat kan onder meer hypotheekaanvragen belemmeren. De Belastingdienst doet even als andere overheidsorganen net zo hard mee dus ook daar vallen veel ontslagen.

En eigenlijk verbaast dit alles mij. Weet u waarom? De vorming van dit kabinet was top. Zo ongeveer onder een borrel beklonken. Dat is toch de ultieme manier van samenwerking? Dan zou je toch verwachten dat als zo’n kabinet aan de slag gaat, dat geolied moet lopen en er uitstekend samengewerkt zal worden. In de uitwerking van de wetgeving merk ik daar helaas nog niets van. Het ministerie van Veiligheid en Justitie vogelt in zijn eentje allerlei juridische wetsvoorstellen uit zonder zich af te vragen of het gevolgen heeft voor bijvoorbeeld Financiën. Datzelfde gebeurt bij Sociale Zaken en Werk-gelegenheid. We zijn dus eigenlijk weer terug bij af. Ieder zijn eigen toko en die wordt bewaakt en geen enkel oog voor andermans belangen. Dat past niet in een land waar de minister van Financiën op de nominatie staat voorzitter te worden van een Europese groep ministers. Europa zal nooit een eenwording zijn als we niet gaan samenwerken. Dus ja, u begrijpt het al: ik hoop op veel borrels om zaken te regelen en daarmee op een goede samenwerking om te voorkomen dat we terug bij af zijn. En dat is ook nog eens goed voor de horeca.